นับเป็นเวลา กว่า 100 ปี ที่มูลนิธิคณะเซนต์คาเบรียลแห่งประเทศไทยได้ริเริ่มดำเนินการจัดตั้งสถาบัน การศึกษาขึ้นในประเทศไทย และดำเนินการสอนโดยมิได้หวังผลกำไรตอบแทน แต่กลับมุ่งมั่นพัฒนาหลักสูตรการเรียนการสอนตั้งแต่ระดับอนุบาล ประถมศึกษา มัธยมศึกษา และอาชีวศึกษา ในปี พ.ศ. 2512 มูลนิธิคณะเซนต์คาเบรียลฯ ได้ขยายการเรียนการสอนในระดับอุดมศึกษาที่เน้นภาษาอังกฤษเป็นสื่อการเรียน การสอนแห่งแรกของปรเทศไทยขึ้น โดยใช้ชื่อว่า “ Assumption School of Business" (ASB) ต่อมาในปี พ.ศ. 2515 สถาบันได้รับการรับรองอย่างเป็นทางการและใช้ชื่อใหม่ว่า “วิทยาลัยอัสสัมชัญบริหารธุรกิจ”( Assumption Business Administration College- ABAC) ซึ่งมีภารกิจหลักในการจัดการเรียนการสอน การค้นคว้าวิจัย การให้บริการทางวิชาการแก่สังคม รวมถึงการทำนุบำรุงศิลปวัฒนธรรมของชาติอย่างต่อเนื่อง บัณฑิตของสถาบันล้วนได้รับการยอมรับจากสังคมโดยทั่วไป จนกระทั่งวันที่ 22 พฤษภาคม 2533 ทบวงมหาวิทยาลัยก็อนุมัติให้เปลี่ยนสถานภาพเป็นมหาวิทยาลัย และใช้ชื่อใหม่ว่า “มหาวิทยาลัยอัสสัมชัญ” (Assumption University- Au) โดยมหาวิทยาลัยได้ใช้ตัวอักษรย่อในภาษาไทยว่า มอช. และภาษาอังกฤษว่า "AU" ซึ่งทำให้อักษรชื่อย่อของมหาวิทยาลัยอัสสัมชัญมีความสัมพันธ์ กับสัญลักษณ์ทางเคมี คือ Au (ทองคำ) จวบจนทุกวันนี้
มหาวิทยาลัยอัสสัมชัญเป็นหนึ่งใน 15 สถาบันการศึกษาของมูลนิธิคณะเซนต์คาเบรียลฯ ซึ่งมีปณิธานอันแน่วแน่ที่จะจัดการศึกษาให้บรรลุถึงความเป็นเลิศทางวิชาการ และพัฒนากิจกรรมทางด้านต่างๆอย่างต่อเนื่อง เพื่อประโยชน์ต่อสังคมและประเทศชาติ อาทิเช่น พัฒนาและขยายหลักสูตรการศึกษาจากเดิมที่มีเพียงคณะบริหารธุรกิจคณะเดียว จนกระทั่งในปัจจุบันมหาวิทยาลัยสามารถเปิดดำเนินการสอนในสาขาวิชาต่างๆทั้งในระดับปริญญาตรี ปริญญาโท และปริญญาเอก โดยยังคงใช้ภาษาอังกฤษเป็นสื่อกลางในการเรียนการสอน อีกทั้งยังได้ปรับปรุงระบบการศึกษาให้เป็นตามมาตรฐานสากล และเป็นสังคมนานาชาติ (International Community) ซึ่งมีการผสมผสานระหว่างความหลากหลายทางเชื้อชาติ ศาสนา ศิลปวัฒนธรรม และประเพณี อันส่งผลให้นักศึกษาได้มีโอกาสสัมผัสและชื่นชมศิลปวัฒนธรรมและอารยธรรมทั้งทางตะวันตกและตะวันออก ด้วยเหตุนี้มหาวิทยาลัยอัสสัมชัญจึงกลายเป็นมหาวิทยาลัยนานาชาติชั้นนำ ซึ่งมีจำนวนของนักศึกษาและคณาจารย์ต่างชาติมากที่สุดในประเทศไทยกว่า 77 ประเทศทั่วโลก
ชื่อมหาวิทยาลัย : "อัสสัมชัญ" เป็นชื่อที่มีประวัติความเป็นมา และความหมายดังนี้ แรกเริ่มคุณพ่อกอลเบอต์ใช้ชื่อภาษาฝรั่งเศส "Le Colle'ge de L' Assomption" และใช้ชื่อภาษาไทยว่า "โรงเรียนอาซมซานกอเลิศ"(โรงเรียนอัสสัมชัญปัจจุบัน)แต่ปรากฏว่าคนทั่วไปมักจะเรียก และเขียนชื่อโรงเรียนผิดเสมอ ดังนั้น เมื่อวันที่ 14 กันยายน 2453 ภราดาฮีแลร์ (หนึ่งในเจษฎาจารย์ทั้งห้าที่เดินทางมาช่วยรับช่วงดูแลโรงเรียนอัสสัมชัญกรุงเทพฯ ต่อจากคุณพ่อกอลเบอต์)จึงได้มีหนังสือไปถึงกรมศึกษา กระทรวงธรรมการ ขอเปลี่ยนชื่อโรงเรียนเป็น "อาศรมชัญ" ดังนั้นชื่อ "อัสสัมชัญ" จึงเริ่มใช้ตั้งแต่วันที่ 28 กันยายน 2453 เป็นต้นมา ซึ่ง "อัสสัมชัญ" มีความหมายในภาษาไทยดังนี้ "อัสสัม" เป็นคำบาลีมคธว่า "อัสสโม" แปลงเป็นไทยว่า "อาศรม" หมายถึง "กุฏิทีถือศีลกินพรต" ส่วนคำว่า "ชัญ" เมื่อแยกตามรากศัพท์เดิมเป็น "ช" แปลว่า เกิด และ "ญ" แปลว่า ญาณ ความรู้ รวมคำได้ว่า ชัญ คือ ที่สำหรับเกิดญาณความรู้ เมื่อรวมทังสองคือ "อัสสัม"และ"ชัญ" เป็น "อัสสัมชัญ" แปลว่า ตำหนักที่สำหรับหาวิชาความรู้
หลักสูตรปริญญาตรี
คณะบริหารธุรกิจ (ABAC School of Management)
คณะศิลปศาสตร์ (ABAC School of Arts)
คณะนิเทศศาสตร์ (ABAC School of Communication Arts)
คณะนิติศาสตร์ (ABAC School of Law)
คณะวิศวกรรมศาสตร์ (ABAC School of Engineering)
คณะวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี (ABAC School of Science and Technology)
คณะพยาบาลศาสตร์ (ABAC School of Nursing Science)
คณะสถาปัตยกรรมศาสตร์ (ABAC School of Architechture)
คณะเทคโนโลยีชีวภาพ (ABAC School of Biotechnology)
คณะดนตรี (ABAC School of Music)
บัณฑิตวิทยาลัยคณะศึกษาศาสตร์ (ABAC Graduate School of Education)
บัณฑิตวิทยาลัยคณะคณะเทคโนโลยีสารสนเทศ (ABAC Graduate School of Information Technology)
บัณฑิตวิทยาลัยคณะบริหาร (ABAC Graduate School of Business) บัณฑิตวิทยาลัยคณะคณะปรัชญา (ABAC Graduate School of Philosophy and Religion)
บัณฑิตวิทยาลัยคณะจิตวิทยา (ABAC Graduate School of Counseling Psychology)
วิทยาลัยศึกษาทางไกล ผ่านอินเทอร์เน็ท (ระดับปริญญาโท) (ABAC College of Internet Distance Education )
